Babalık İzni Nedir? Babalık İzni Kaç Gündür?

Babalık İzni Nedir? Babalık İzni Kaç Gündür?

Babalık izni, çalışan motivasyonunu ve verimliliğini artırırken işverenlere de birçok avantaj sunar. İş ve aile dengesini destekleyen bu hak ile kurumsal bağlılığı güçlendirin!
Günümüzde birçok şirket, çalışanlarını destekleyen politikalar geliştirerek işten ayrılma oranlarını azaltmayı ve kurumsal bağlılığı artırmayı hedefliyor. Peki, babalık izni bu süreçte nasıl bir rol oynuyor? İşverenler için avantajları neler?

Babalık izni, çalışanların eşlerinin doğum yapması durumunda, onlara belirli bir süre izin verilmesini sağlayan bir haktır. Bu izin, çalışanın işine ara vermesine ve bebeğiyle ilgilenmesine olanak tanır. 4857 sayılı İş Kanunu ile güvence altına alınan bu hak, ücretli bir izin olarak sunulur. Yani babalık izni kullanan bir çalışan, maaşında veya diğer sosyal haklarında bir kayıp yaşamaz. Bu hak, aynı zamanda evlat edinme yoluyla çocuk sahibi olan erkek çalışanlar için de geçerlidir.

Babalık izninin süresi, çalışanın statüsüne göre değişiklik gösterir. Kamu sektöründe görev yapan devlet memurlarına 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu kapsamında 10 gün izin verilirken, özel sektörde çalışanlar için bu süre 5 gündür. Hem kamu hem de özel sektör çalışanları, eşlerinin doğum yaptığı günden itibaren bu haktan faydalanabilirler ve izin, her iki kanunda da "Mazeret İzni" olarak adlandırılır.

Babalık İzni Nedir?

Babalık izni, işçinin çalışmasını engellemeyen fakat dürüstlük kuralı gereği işyerinde bulunmasının beklenemeyeceği durumlar için verilen bir izindir. Kadın çalışanların doğum sonrası hak kazandığı izne "analık izni" denir. Aynı şekilde, eşinin doğum yapmış olan erkek çalışanlara da doğum sürecinde destek olabilmeleri için babalık izni hakkı tanınır.

Avrupa Komisyonu 2025 Çalışma Hakları Raporu’na göre babalık izni, ebeveynlerin çocuk bakımına daha fazla katılımını teşvik ederek işyerindeki cinsiyet eşitliğini destekliyor. Raporda, Avrupa'daki şirketlerin %68'inin babalık izinlerini zorunlu veya teşvik edici hale getirdiği, Türkiye'de ise bu oranının %35 seviyelerinde olduğunu belirtiyor. Ayrıca, modern iş dünyasında esnek çalışma koşullarıyla birlikte ebeveyn izinlerinin daha fazla desteklenmesi gerektiği de vurgulanıyor.

Babalık İzni Başvuru Süreci Nasıl İşler?

Babalık izni, doğum sonrasında çalışanların kendi tercihine bağlı olarak kullanabileceği bir haktır. Çalışanlar, bu izni kullanma kararı alıp, işverene babalık izni talebiyle başvururlar. Başvuru genellikle yazılı olarak, babalık izni dilekçesiyle yapılır. Doğumun gerçekleştiği tarihten itibaren çalışan, izne ayrılabilir. Babalık izni sadece doğum sonrası başlar; dolayısıyla doğum öncesinde bu izin kullanılamaz. Ancak, eşi hamile olan çalışanlar, işverenleriyle anlaşarak başka türde ücretli veya ücretsiz izinler alabilirler.

İzin Dilekçesi
Kurum Adı

İlgili Birim

Tarih

Sayın Yetkili,

Metin
Eşim [eşinizin adı] … [doğum tarihi] tarihinde doğum yapmıştır. Bu nedenle, 4857 sayılı İş Kanunu'nun ek madde 2'sine göre hakkım olan … günlük babalık iznimin, [izin başlangıç tarihi] tarihinden itibaren verilmesini talep ediyorum. Gereğini arz ederim.
İletişim Bilgilerim:

Adres:
[Adres]
Telefon:
[Telefon Numarası]
T.C. Kimlik No:
[Kimlik No]
Ad ve Soyadı:
[Adınız Soyadınız]
İmza:
[İmzanız]

Babalık İzni Şartları Nelerdir?

Erkek çalışana, eşinin doğum yapması durumunda tanınan bir haktır. Bu izin, doğumdan sonra kullanılabilir ve doğum öncesi bu hak geçerli değildir. 4857 sayılı İş Kanunu’na göre, özel sektör çalışanları doğum sonrası 5 gün babalık izni kullanabilir. Ayrıca, evlat edinme durumunda da babalık izni hakkı tanınır; yani evlat edinen çalışanlar da bu haktan faydalanabilir. Bu hak, "Mazeret İzni" başlığı altında yer alır ve evlat edinme durumunda da geçerlidir.

Babalık İzninin Uzatılması Şartları Nelerdir?

İznin süresi, diğer izin türleriyle (örneğin yıllık izin) birleştirilerek uzatılabilir. Özel sektörde çalışan bir işçi, işvereniyle anlaşarak iznin süresini uzatabilir. Ayrıca, toplu iş sözleşmesi bulunan işyerlerinde, sözleşmeye bağlı olarak babalık izni süresi daha uzun bir süre olarak belirlenmiş olabilir.

Evlat Edinme Durumunun Şartları Nelerdir?

4857 sayılı İş Kanunu, evlat edinen çalışanlara da babalık izni hakkı tanır. Bu maddeye göre, özel sektör çalışanları 5 güne kadar babalık izni alabilir. Ayrıca, 3 yaşından küçük çocuğu evlat edinenler için farklı bir düzenleme vardır. İş Kanunu’nun ilgili maddesi, evlat edinen babalara, çocuğun aileye tesliminden itibaren sekiz hafta analık izni hakkı verir.

Babalık İzni Ücreti Ne Kadar?Yasal olarak 5 gündür ve bu süre zarfında çalışan maaşından herhangi bir kesinti yapılmaz. Yani babalık izni ücretli bir izindir. Ayrıca, evlat edinme durumunda da babalık izni 3 gün olarak verilir.

Babalık İzni Kaç Gün?

Çalışana, hem kamu hem de özel sektör çalışanlarına tanınan bir haktır. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ve 4857 sayılı İş Kanunu'na göre, eşinin doğum yaptığı gün itibarıyla bu izni kullanma hakkı doğar. Babalık izni, her iki kanunda da "Mazeret İzni" olarak sınıflandırılmaktadır. 4857 sayılı İş Kanunu'na göre babalık izni "iş günü" olarak değil, takvim günü üzerinden hesaplanır. Yani, resmi tatil, hafta sonu tatili ve bayramlar dahil babalık izni süresi işlemeye devam eder.

Kamu

Kamu sektöründe çalışanlar için söz konusu süresi 10 gündür. Kamu çalışanları, eşinin doğum yapmasından itibaren bu izni kullanabilirler. Bu süre, çalışanların ailevi sorumluluklarını yerine getirebilmeleri için yasal bir düzenleme ile güvence altına alınmıştır.

Özel Sektör

Özel sektörde çalışanlar için ise 5 gündür. Özel sektörde çalışanlar için ise babalık izni süresi 5 gündür. Bu izin, özel sektör çalışanlarının da aile yaşamına duyarlı bir şekilde iş yerlerinden faydalanmalarını sağlar. Bununla birlikte, özel sektör çalışanlarının bazı iş yerlerinde toplu sözleşme ya da işveren ile yapılan bireysel anlaşmalar doğrultusunda bu süre daha uzun olabilir.

Babalık İzni Hakkında Merak Edilenler

Doğum izinlerinin çalışan motivasyonu ve verimliliği üzerinde olumlu etkileri bulunuyor. Doğum izni sonrası işe dönüş yapan çalışanların, izin süresi ne kadar uzun olursa işyerine adaptasyonunun o kadar yüksek olduğu ve işten ayrılma oranlarının düştüğü biliniyor. Türkiye Cumhuriyeti Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın 2024-2025 İş Gücü Raporu’na göre özellikle 6 haftayı aşan babalık izinlerinin, çalışanların uzun vadede iş yerinde daha yüksek performans göstermesiyle doğrudan bağlantılı olduğu ifade ediliyor.

Babalık İzni Ne Zaman Başlar?

Çocuğun doğduğu günden itibaren başlar ve doğum tarihi iznin ilk günü kabul edilir. Baba, doğum gerçekleşir gerçekleşmez işverenine bildirerek izne çıkabilir. Özel durumlarda, örneğin erken doğumda, izin doğum öncesinde de kullanılabilir. İş Kanunu'ndaki izin süresi, işverenle aksi bir anlaşma olmadıkça değişmez.

Kaynaklar:

Türk İş Kanunu (4857 sayılı Kanun)

Devlet Memurları Kanunu (657 sayılı Kanun)

Avrupa Komisyonu, 2025 Çalışma Hakları Raporu

Türkiye Cumhuriyeti Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, 2024-2025 İş Gücü Raporu